Theo Jim McCormick của NatWest Markets, thặng dư thương mại của Trung quốc với Mỹ đã tăng gần 25% kể từ khi Trump lên cầm quyền, lên tới trên 300 tỷ USD bình quân năm. Trong khi đó, còn rất lâu Trung quốc mới đạt được chỉ tiêu tăng nhập khẩu từ Mỹ theo cam kết trong Phase 1 của đàm phán giữa Mỹ và TQ nhằm chấm dứt xung đột thương mại - vốn được coi là tín hiệu cho thấy thành tích của TT Trump trong cuộc đối đầu thuế quan.
Sau 4 năm nỗ lực bền bỉ cản phá Trung quốc, chiến dịch của tổng thống Trump đã đạt tới đỉnh cao mới (hoặc lao vào vực sâu mới) hôm thứ 6 vừa qua khi ông tìm cách cấm không cho người dùng tải xuống WeChat, ứng dụng nhắn tin và thanh toán, và TikTok, ứng dụng chia sẻ video rất thông dụng của Trung quốc.
Tuy nhiên, thế giới đã có bảng tổng kết cuối cùng. Xét trên hầu hết mọi chỉ số quan trọng, Trung quốc đang dẫn đầu cuộc chiến. Trên mọi mặt trận, dường như TT Trump đã gặp phải một đối thủ mạnh hơn, thông minh hơn trong suốt cuộc chiến thương mại toàn cầu mà Trump đã khơi mào không lâu sau khi lên nắm quyền.
Trước hết, về cán cân thương mại, chỉ số dường như được TT Trump coi là quan trọng nhất để đánh giá mức độ thành công của nỗ lực buộc Trung quốc phải tuân thủ theo luật chơi thương mại toàn cầu.
Theo Jim McCormick của NatWest Markets, thặng dư thương mại của Trung quốc với Mỹ đã tăng gần 25% kể từ khi Trump lên cầm quyền, lên tới trên 300 tỷ USD bình quân năm. Trong khi đó, còn rất lâu Trung quốc mới đạt được chỉ tiêu tăng nhập khẩu từ Mỹ theo cam kết trong Phase 1 của đàm phán giữa Mỹ và TQ nhằm chấm dứt xung đột thương mại - vốn được coi là tín hiệu cho thấy thành tích của TT Trump trong cuộc đối đầu thuế quan.
Hãy nhìn vào mức tăng trưởng GDP mạnh trở lại của Trung quốc, kết quả của các giải pháp hiệu quả chống đại dịch Covid vốn bắt nguồn từ chính nước này. Theo McCormick, Trung quốc là nước duy nhất trong số 48 nước đầu bảng có mức tăng trưởng GDP quí 2 năm 2020 cao hơn cuối năm 2019. Tại Mỹ, quốc gia yếu kém nhất trong phòng chống dịch Covid (nếu tính theo số ca nhiễm bệnh và tử vong), kinh tế suy giảm - 9,5% trong quí 2, và nếu tính cho cả năm sẽ tương đương suy giảm -32,9%, mức suy giảm lớn nhất tại Mỹ kể từ những năm 1940s.
Đồng nhân dân tệ cũng đang đà thắng lợi, liên tục tăng giá trong 8 tuần liên tục, dài nhất kể từ tháng 2/2018. Các quĩ đầu tư trái phiếu đang tiếp tục đổ tiền vào Trung quốc, nơi duy nhất còn cho sinh lợi. Trong khi đó đồng Đô la tiếp tục xuống giá.
Đằng sau những con số chạy tít như trên là những xu hướng sản xuất quan trọng hơn, và những xu hướng này cũng đang có lợi thế nghiêng về Trung quốc, giúp nước này chiếm được thị phần toàn cầu sau thời kỳ giãn cách đại dịch. Trung quốc đã cung cấp ngày càng nhiều các loại thiết bị máy móc tinh xảo vốn là độc quyền của các tập đoàn Tây Đức trước đây, ví dụ như thiết bị khoan đường hầm cao cấp, van và bơm thủy lực sử dụng trong tuốc bin gió ... Theo Ulrich Ackermann, giám đốc phụ trách ngoại thương của Hiệp hội Mechanical Engineering Industry của Đức VMDA, "chỉ là vấn đề thời gian để các công ty Trung quốc trở thành số 1".
Đòn tấn công WeChat và TikTok của Trump cũng không phải hữu hiệu. Có nhiều phương cách hiệu quả hơn để phòng trừ các rủi ro an ninh quốc gia mà các các công ty Trung quốc có thể gây ra nếu tiếp cận được các dữ liệu cá nhân trên đất Mỹ. Trong mọi tình huống, cấm cửa các công ty Trung quốc chỉ làm chậm lại, chứ không làm chệch hướng các nỗ lực thống trị nền kinh tế toàn cầu của Trung quốc trong thế kỷ 21
Hãy nhìn vào cuộc đua sản xuất pin (batteries) toàn cầu, 1 sản phẩm quan trọng đối với tương lại các ngành giao thông, quốc phòng và nhiều ngành CN khác. Đến năm 2025, các nhà máy sản xuất pin của Trung quốc có thể đạt công suất tối đa tương ứng với 1,1 terawatt giờ (1 năm) gần gấp đôi công suất còn lại của toàn thế giới. Nhà trắng đã làm gì trong cuộc đua đó? Cho tới nay là trì trệ đứng yên, theo Cathy Zoi, CEO của EVgo, và là trợ lý bộ trưởng bộ Năng lượng dưới thời tổng thống Obama.
Kết quả tổng hợp của các nỗ lực của TT Trump nhằm chia tách 2 nền kinh tế Mỹ và Trung quốc là đẩy Trung quốc đi mạnh hơn theo hướng tự lực (self sufficiency), 1 chiến lược đã được phát triển mạnh hơn trong kế hoạch 5 năm mà Trung quốc sẽ phê chuẩn tại kỳ họp Trung ương đảng CS tháng tới.
Đường hướng kinh tế mới này được chính thức hóa bằng thuật ngữ " lưu thông kép - dual cirrculation" ám chỉ tới các thế mạnh nội lực và ngoại lực của nền kinh tế Trung quốc. Nói ngắn gọn: "thuật ngữ này đánh dấu trọng tâm giảm phụ thuộc vào nhập khẩu, đặc biệt là các loại thiết bị sản xuất và đầu vào cao cấp". Theo chuyên gia kinh tế Alicia Garcia-Herrero, "lưu thông kép chính là tên gọi khác của thay thế nhập khẩu"!.
Một nước Mỹ của Joe Biden, cũng giống như nước Mỹ của Trump, sẽ định đối đầu với 1 Trung quốc đang quyết chí nhắm tới vị thế thống trị toàn cầu các ngành sản xuất của thế kỷ 21, bằng chủ nghĩa trọng thương (mercantilism) kiểu cũ bên cạnh những chính sách thương mại thụt lùi khác! Thế thì làm sao mà làm tốt hơn được?
Robert Zoellick, nguyên đại diện thương mại Mỹ và từng là chủ tịch Ngân hàng Thế giới (đồng thời cũng là thành viên hội đồng tư vấn Diễn đàn Kinh tế Mới Bloomberg (Bloomberg New Economy Forum advisory board), đã có lời khuyên như sau cho cựu phó Tổng thống Mỹ nếu ông thắng cử vào tháng 11 năm nay: chính sách đối ngoại nên bắt đầu từ chính ngay tại gia (right at home)!
Tập trung vào các vấn đề trong nước như y tế cộng đồng, nhập cư, tăng trưởng kinh tế bao trùm (inclusive) sẽ chứng minh được vai trò lãnh đạo của nước Mỹ và hấp dẫn các đồng minh, ông Zoellick đã viết vậy trên tạp chí Foreign Affairs.
Bloomberg ngày 19.9. 2020: Bloomberg New Economy: China is Winning the Trade War With Trump
Người dịch: Trần Vũ Hoài
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét